Karadeniz’in eşsiz doğasıyla bezenmiş illerinden biri olan Rize, yalnızca çayıyla değil, doğal ve katkısız süt ürünleriyle de dikkat çekmektedir. Bölgedeki hayvancılık faaliyetleri, özellikle yüksek rakımlı yaylalarda yapılan geleneksel üretim yöntemleriyle otantik lezzetlerin doğmasına vesile olur. İşte Rize yöresine özgü süt ürünleri, peynir ve yağ çeşitleri:
1. Rize Tereyağı
Rize denildiğinde akla ilk gelen lezzetlerden biri hiç şüphesiz Rize tereyağıdır.
- Tamamen doğal yollarla elde edilen bu tereyağı, yaylalarda beslenen hayvanların sütünden yapılır.
- Yoğun aroması, sarıya yakın rengi ve ağızda dağılan yapısıyla bilinir.
- Özellikle kahvaltılarda, mıhlamada ve yöresel yemeklerde sıklıkla kullanılır.
2. Minci (Mince) Peyniri
Minci peyniri, Rize'nin yüksek kesimlerinde yayla sütünden üretilen, oldukça özgün bir lezzettir.
- Tuzsuz ya da hafif tuzlu olarak tüketilir.
- Genellikle kahvaltılık olarak kullanılır ya da ızgara yapılarak sunulur.
- Yumuşak yapılı ve hafif ekşi tadı ile tanınır.
3. Çökelek (Keş) Peyniri
Rize'de yoğurdun süzülmesiyle elde edilen, protein değeri yüksek bir üründür.
- Az tuzlu ve ekşimsi bir tada sahiptir.
- Hem sade olarak hem de yemeklerde katkı malzemesi olarak kullanılır.
4. Yayla Yoğurdu
Rize yaylalarında yapılan yoğurtlar, bölgedeki doğal bitki örtüsü ve temiz hava sayesinde oldukça farklı bir aromaya sahiptir.
- Kaymaklı, yoğun kıvamlı ve ekşimsi tadıyla bilinir.
- Tüm Karadeniz mutfağında olduğu gibi, Rize’de de yoğurt sofraların vazgeçilmezidir.
5. Tuzlu Peynir (Rize Salamura Peyniri)
Bu peynir çeşidi, tuzlu su içerisinde bekletilerek dayanıklılığı artırılmıştır.
- Uzun süre bozulmadan saklanabilir.
- Kahvaltılık olarak tüketildiği gibi hamur işlerinde de tercih edilir.
6. Kaymak
Yayık kaymağı olarak da bilinen bu ürün, sütün kaynatılmasıyla üstte biriken yağlı tabakanın toplanmasıyla elde edilir.
- Bal ve pekmez ile birlikte tüketildiğinde besleyici bir enerji deposu haline gelir.